اثربخشی و مقایسه فنون گشتالت درمانی گروهی و رویکرد شناختی رفتاری بر افزایش ابراز وجود

هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه اثربخشی گشتالت درمانی گروهی و رویکرد شناختی- رفتاری گروهی بر میزان ابراز وجود در دانش آموزان دوره راهنمایی بوده است. توجه فزاینده به ابراز وجود و به روز شدن آموزش مهارتهای زندگی، حاکی از آشکار شدن ارزشهای گوناگون این مهارت است که هر روز پژوهش های زیادی بر آن مهر تایید می زنند. در این تحقیق جهت افزایش ابراز وجود از دو رویکرد گشتالت درمانی و شناختی- رفتاری استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان پسر دوره راهنمایی بود که به روش نمونه گیری خوشه ای دو مدارس انتخاب شد. سپس آزمون ابراز وجود گمبریل و ریجی اجرا و تعداد 30 دانش آموز که ابراز وجود کمتری داشتند به تصادف انتخاب و به به صورت تصادفی در سه گروه گشتالت درمانی، شناختی- رفتاری و کنترل جایگزین شدند. جلسات گروه درمانی گشتالت درمانی و شناختی رفتاری هر کدام 8 جلسه دو ساعتی بود و گروه کنترل هیچ گونه مداخله دریافت نکرد. در تمرین های گشتالتی شرکت کنندگان کارهای ناتمام را مورد توجه قرار می دادند، نحوه مواجه شدن با نیازهایشان را یاد می گرفتند و به طرف کامل کردن آن نیازهای ناتمام پیش می رفتند. در این جلسات شرکت کنندگان ترغیب می شدند که مسولیت رفتارهای آشکار و پنهانشان را بر عهده بگیرنند. در جلسات گشتالت درمانی جهت افزایش میزان ابراز وجود افراد از فنون بازی نقش، گفتگو با صندلی خالی، تمرین های آرمیدگی، واژگون سازی و صندلی داغ استفاده گردید. در این تحقیق، گشتالت درمانی تمرکز عمده ای بر خودآگاهی و مسولیت پذیری داشت. در جلسات گروهی شناختی رفتاری سعی می شد در قالب نظریه a-b- c الیس و نظریه شناختی بک افکار و عقاید نامعقولی که باعث می شد افراد ابراز وجود نشان ندهند کشف و به صورت منطقی مورد بحث و بررسی قرار بگیرند تا افراد بتوانند افکار منطقی را جایگزین افکار غیر منطقی یشان نمایند.گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نمی کرد. پس از پایان آزمایش از هر سه گروه پس آزمون به عمل آمد تا اثربخشی و مقایسه گروهها مورد اندازه گیری قرار گیرد. جهت تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل کوواریانس و نیز آزمون تعقیبی شفه استفاده شد. نتایج نشان داد که دو رویکرد گشتالت درمانی و درمان شناختی- رفتاری بر افزایش ابراز وجود تاثیر معنادار داشته است اما تفاوت بین گشتالت درمانی و شناختی رفتاری در میزان تاثیر بر افزایش ابراز وجود معنادار نبوده است. بنابراین، دو فرضیه اول تحقیق مورد تایید قرار گرفته است اما فرضیه سوم تحقیق مورد تایید قرار نگرفته است.